Egzema (wyprysk)

Egzema jest reakcją skóry na bodźce zewnętrzne lub wewnętrzne. Nie jest to więc właściwie choroba, ale objaw, którego wielorakie przyczyny są czasami trudne do określenia. Niekiedy mamy do czynienia z objawami bardzo ograniczonymi (egzema małżowin usznych na kolczy­ki) lub też, przeciwnie, bardzo rozległymi (egzema „konstytucyjna" u dziecka, obejmująca ramiona, nogi, lub twarz). Egzemie nieodmiennie towarzyszy świąd, który jest uciążliwy zarówno dla chorego, jak i otoczenia. Każda matka martwi się widokiem dziecka drapiącego się na­wet przez sen. Skóra jest czerwona i usiana małymi strupkami, a w przypadku egzemy ostrej (przelotna gwałtowna reakcja na bodziec zewnętrzny) dołączają się do tego wysięki; zjawisko niecodzienne i na szczęś­cie nietrwałe. Głównym problemem jest nie tyle leczenie egzemy, co jest stosunkowo łatwe do przeprowadzenia, ile od­krycie przyczyn choroby, których jest bardzo wiele.

Egzema kontaktowa

Egzema kontaktowa jest to egzema wywoływana przez bodźce zewnętrzne. Przyczyny zewnętrzne są czasem tak ewidentne, iż pacjent sam może je określić: egzema na zegarek (fotografia 6), na kolczyki, na szminkę. Niestety, nie można się na tyle przystosować, aby móc bez obaw używać ozdób lub kosmetyków, na które jest się uczulonym. Wiadomo, że egzema alergi­czna nie musi rozwinąć się przy pierwszym kontakcie z czymś, co wywołuje alergię i że niekiedy musi upły­nąć wiele miesięcy, nim organizm zareaguje objawami alergicznymi. Toteż w momencie ustalania diagnozy dermatolog słyszy niejednokrotnie: „To niemożliwe, używam tego od lat i nie mam żadnych problemów".

* Jak szukać źródeł egzemy?

Poszukiwanie przyczyn egzemy jest prawdziwym śledztwem. Pod tym względem szczególnie kłopotliwa jest egzema na dłoniach. Dotykamy codziennie prze­cież tylu rzeczy.Powyższy przypadek jest ekstremalny i zdarza się bardzo rzadko. Łatwo sobie jednak wyobrazić, jakim problemem bywa tego typu alergia. Niekiedy można wyśledzić samemu produkt czy przedmiot powodujący uczulenie. W przypadku maki­jażu postępuje się następująco: odstawia się wszystkie kosmetyki używane dotychczas, ograniczając się wy­łącznie do wody i mydła. Następnie wraca się do kos­metyków pojedynczo, zachowując 48-godzinną przer­wę pomiędzy kolejnymi próbami. Ta zwłoka wystar­cza, aby pojawiła się egzema kontaktowa. Jeżeli dermatolog podejrzewa tego typu alergię, za­leci zrobienie testów, polegających na przylepieniu do skóry pleców małych próbek, w których zawarte są różne preparaty. Odlepia się je po dwóch dniach; jeśli test wypada pozytywnie, skóra jest mocno zaczerwie­niona i swędząca. Testy powinny być koniecznie po­przedzone rozległym wywiadem, który wymaga od le­karza wiele cierpliwości, a od chorego aktywnej współ­pracy. Produkty wywołujące alergię kontaktową (czyli alergeny) są najróżnorodniejsze, a ich liczba wzrasta z każdym nowym wyprodukowanym materiałem syn­tetycznym. Alergeny są obecne w przedmiotach czy produktach, których dotykamy codziennie. Na szczęś­cie alergia kontaktowa nie należy do częstych chorób.